هر روز میلیون‌ها ایرانی از خدمات متنوع بانکی استفاده می‌کنند، اما آیا می‌دانید این خدمات به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند؟ انواع خدمات بانکی در ایران شامل خدمات پایه و غیرپایه است که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند و شناخت این تقسیم‌بندی و تفاوت‌های آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتری در استفاده از خدمات بانکی داشته باشید. در این مقاله از تکنوپی قصد داریم شما را با انواع خدمات پایه بانکی و غیرپایه و ویژگی‌های منحصربه‌فرد هر کدام آشنا کنیم. همراه ما باشید.
از خدمات نکتوپی بهره مند شوید: استعلام گزارش اعتبار سنجی بانکی با تکنوپی
اهمیت انواع خدمات بانکی
انواع خدمات بانکی در ایران نقش حیاتی در ایجاد یک جامعه مالی عادلانه ایفا می‌کنند و اطمینان می‌دهند که تمامی افراد جامعه، فارغ از وضعیت اقتصادی‌شان، به خدمات مالی اساسی دسترسی داشته باشند. این دسترسی همگانی نه تنها به کاهش تبعیض‌های مالی کمک می‌کند، بلکه به افراد امکان می‌دهد تا مدیریت بهتری بر دارایی‌های خود داشته باشند.
انواع خدمات پایه بانکی به عنوان زیرساخت اصلی برای خدمات پیشرفته‌تر مالی عمل می‌کنند و این خدمات پایه‌ای هستند که امکان ارائه محصولات پیچیده‌تر مانند سرمایه‌گذاری‌های متنوع، تسهیلات بانکی و خدمات مشاوره مالی را فراهم می‌کنند. در واقع بدون وجود این خدمات پایه، ارائه خدمات تخصصی‌تر بانکی امکان‌پذیر نخواهد بود و مشتریان نمی‌توانند از مزایای کامل سیستم بانکی بهره‌مند شوند.
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های خدمات بانکی، ایجاد شفافیت و استانداردسازی در ارائه خدمات است. با تعریف دقیق خدمات پایه و غیرپایه، مشتریان می‌توانند به راحتی خدمات بانک‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرده و بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنند. این شفافیت همچنین باعث ایجاد رقابت سالم بین بانک‌ها می‌شود و در نهایت به بهبود کیفیت خدمات بانکی می‌انجامد.
انواع خدمات بانکی در ایران
نظام بانکی کشور به عنوان ستون اصلی اقتصاد، خدمات متنوعی را برای تسهیل معاملات مالی شهروندان ارائه می‌دهد که این خدمات با هدف پاسخگویی به نیازهای مختلف مشتریان طراحی شده‌اند و هر بانک موظف است مجموعه‌ای از خدمات اساسی را در اختیار مشتریان خود بگذارد. مدیریت این خدمات توسط بانک مرکزی و با هدف ایجاد تعادل بین دسترسی عمومی و توسعه محصولات تخصصی انجام می‌شود.
در ادامه نگاهی دقیق‌تر به خدمات پایه و غیرپایه بانکی می‌اندازیم.
انواع خدمات پایه بانکی
انواع خدمات بانکی پایه به عنوان زیرساخت اصلی نظام بانکی، نقش حیاتی در زندگی روزمره مردم ایفا می‌کنند. این خدمات بدون در نظر گرفتن نوع حساب یا میزان موجودی به تمامی مشتریان ارائه می‌شود و هدف اصلی آن تسهیل دسترسی عموم مردم به خدمات اولیه بانکی است. بانک‌ها موظف هستند این خدمات را به صورت مستمر و با کیفیت مطلوب به مشتریان خود ارائه دهند.
در دنیای مدرن امروز، این خدمات نقش مهمی در مدیریت مالی افراد و کسب‌وکارها دارند و امکان انجام تراکنش‌های مالی روزمره را به صورت ایمن و آسان فراهم و به عنوان پلی برای ورود به دنیای خدمات مالی پیشرفته‌تر عمل می‌کنند. این خدمات به قدری اساسی هستند که می‌توان آن‌ها را حق اولیه هر شهروند برای مشارکت در اقتصاد مدرن دانست.
با گسترش فناوری‌های دیجیتال، خدمات پایه بانکی نیز متحول شده‌اند و امروزه بسیاری از آن‌ها از طریق اینترنت و موبایل قابل دسترسی هستند. این تحول دیجیتال باعث شده تا دسترسی به خدمات بانکی ساده‌تر و سریع‌تر شود و مشتریان بتوانند در هر زمان و مکانی به حساب‌های خود دسترسی داشته باشند.
انواع خدمات بانکی پایه شامل موارد زیر است:
- افتتاح انواع حساب‌های بانکی (جاری، پس‌انداز و سپرده مدت‌دار)
- صدور کارت‌های بانکی برای برداشت و خرید
- ارائه خدمات انتقال وجه داخلی و بین‌المللی
- امکان پرداخت قبوض و استفاده از خدمات پرداخت موبایلی
- دسترسی به خدمات خودپرداز
- اعطای تسهیلات بانکی به مشتریان
- صدور ضمانت‌نامه و خدمات ظهرنویسی
- وصول و تنزیل اسناد تجاری
- خدمات مرتبط با اعتبارات اسنادی
- ارائه خدمات صندوق امانات
انواع خدمات غیرپایه بانکی
خدمات غیرپایه به آن دسته از خدمات بانکی گفته می‌شود که فراتر از نیازهای اولیه مشتریان هستند. این خدمات برای پاسخگویی به نیازهای تخصصی‌تر طراحی شده‌اند و معمولا شامل محصولات و خدمات پیچیده‌تری می‌شوند. مشتریان می‌توانند با ارائه مدارک شناسایی معتبر، بدون نیاز به افتتاح حساب یا تبدیل شدن به مشتری دائمی، از این خدمات استفاده کنند.
یکی از ویژگی‌های مهم خدمات غیرپایه، انعطاف‌پذیری در استفاده از آن‌هاست. برخلاف خدمات پایه که نیاز به حضور مستمر مشتری دارند، خدمات غیرپایه می‌توانند به صورت موردی و بر اساس نیاز مشتری ارائه شوند. این ویژگی باعث می‌شود تا افراد بتوانند در زمان نیاز، از خدمات تخصصی بانک‌ها بهره‌مند شوند.
انواع خدمات بانکی غیرپایه شامل موارد زیر است:
- انجام حواله‌های وجه داخلی و بین‌المللی
- استفاده از خدمات ویژه دریافت و پرداخت
- خدمات وصول چک
- درخواست صدور چک بین بانکی و رمزدار
- خرید و فروش حواله‌های ارزی و چک‌های مسافرتی
قوانین انواع خدمات بانکی در ایران
نظام بانکی کشور دارای مجموعه‌ای از قوانین و مقررات دقیق است که به هدف تضمین امنیت تراکنش‌های مالی و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی طراحی شده است. این قوانین شامل الزامات شناسایی مشتریان، مبارزه با پولشویی و نظارت مستمر بر فعالیت‌های بانکی می‌شود و رعایت این قوانین برای تمامی افراد و موسساتی که از خدمات بانکی استفاده می‌کنند، الزامی است.
مهم‌ترین قوانین مرتبط با خدمات بانکی در ایران عبارتند از:
- ارائه کارت شناسایی معتبر برای دریافت هرگونه خدمات بانکی الزامی است و بدون آن امکان استفاده از خدمات وجود ندارد.
- خدمات بانکی الکترونیکی نیز مشمول قوانین شناسایی مشتری هستند و باید امکان ردیابی تراکنش‌ها وجود داشته باشد.
- موسسات غیرمالی باید علاوه بر ارائه مدارک شناسایی، تعهدات لازم در خصوص رعایت قوانین مبارزه با پولشویی را نیز ارائه دهند.
- استفاده از خدمات بانکی برای اصناف و افراد منوط به تطابق با فهرست تایید شده بانک مرکزی است.
- رعایت مقررات مبارزه با پولشویی برای تمامی مشتریان خدمات بانکی اجباری است.
- استفاده از خدمات بانکی از طریق نماینده، تنها با ارائه وکالت‌نامه قانونی و ثبت مشخصات کامل امکان‌پذیر است.
- شماره شناسایی معتبر باید در تمامی فرم‌های بانکی درج شود و با مدارک هویتی مطابقت داشته باشد.
- اطلاعات مشتریان باید هر سه ماه یکبار با سیستم بانک مرکزی تطبیق داده شود.
- به‌روزرسانی منظم اطلاعات مشتریان برای رعایت قوانین مبارزه با پولشویی ضروری است.
- بانک‌ها مسئولیت کامل صحت شناسایی و احراز هویت مشتریان را بر عهده دارند.
- حساب‌های بانکی فاقد شناسه یا کد ملی باید مسدود شوند و رفع انسداد تنها با ارائه مدارک هویتی معتبر امکان‌پذیر است.
جمع‌بندی
انواع خدمات بانکی در ایران به عنوان ستون فقرات نظام مالی کشور، نقش حیاتی در تسهیل معاملات روزمره و فعالیت‌های اقتصادی دارند و با شناخت دقیق انواع خدمات پایه بانکی و خدمات غیرپایه، می‌توانید از این خدمات به شکل بهینه استفاده کرده و مدیریت مالی بهتری داشته باشید.
در این میان فین‌تک‌ها و پلتفرم‌های مالی نوین مانند تکنوپی، با بهره‌گیری از زیرساخت‌های بانکی و ترکیب آن با فناوری‌های پیشرفته، امکانات جدیدی را برای مشتریان فراهم کرده‌اند. به عنوان مثال شما می‌توانید از طریق تکنوپی با استفاده از تسهیلات اعتباری، کالاهای مورد نیاز خود را به صورت اقساطی خریداری کنید و از مزایای خدمات نوین مالی بهره‌مند شوید. این نوآوری‌ها نشان می‌دهند که چگونه خدمات بانکی در حال تکامل و تطبیق با نیازهای مدرن مشتریان هستند.
سوالات متداول
منظور از خدمات بانکی پایه چیست؟
خدمات بانکی پایه به خدمات اساسی و ضروری گفته می‌شود که بانک‌ها موظف هستند به همه مشتریان ارائه دهند؛ مانند افتتاح حساب، صدور کارت بانکی و خدمات انتقال وجه. این خدمات بدون توجه به میزان موجودی یا نوع حساب، به تمام مشتریان ارائه می‌شود.
تفاوت اصلی خدمات پایه و غیرپایه بانکی چیست؟
خدمات پایه شامل خدمات ضروری و اولیه مانند افتتاح حساب و صدور کارت است که بانک‌ها موظف به ارائه آن‌ها هستند. خدمات غیرپایه خدمات تخصصی‌تری هستند که می‌توانند به صورت موردی و بدون نیاز به مشتری دائمی بودن ارائه شوند.
آیا برای دریافت خدمات غیرپایه بانکی حتما باید در بانک حساب داشته باشم؟
خیر، برای دریافت خدمات غیرپایه نیازی به افتتاح حساب نیست و تنها با ارائه کارت شناسایی معتبر می‌توانید از این خدمات استفاده کنید.
