چک صیادی یکی از چک‌های نسبتا جدید بانکی است که بانک‌ها آن را برای افزایش شفافیت و کاهش مشکلاتی مثل چک‌های برگشتی عرضه کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های این چک‌ها، امکان نمایش وضعیت اعتباری صاحب حساب از طریق رنگ‌ها و در نتیجه دردسر کمتر خرید اقساطی با چک صیاد است. به بیان ساده، وقتی شماره ۱۶ رقمی روی چک را استعلام می‌گیرید، سامانه صیاد با استفاده از یک کد رنگی به شما نشان می‌دهد که صادرکننده چه سابقه‌ای دارد و آیا می‌توان به چک او اعتماد کرد یا خیر!
معرفی رنگ‌های چک صیادی و مفهوم آن‌ها
برخلاف باور عموم مردم که فکر می‌کنند همه چک‌های صیادی قابل اعتماد هستند؛ چک‌های صیادی در رنگ‌های مختلف می‌توانند اعتبارهای متفاوتی داشته باشند:
چک صیادی قرمز
وقتی چک قرمز باشد، یعنی صادرکننده سابقه‌ای منفی دارد. این وضعیت نشان می‌دهد فرد بیش از ۱۰ فقره چک برگشتی یا مجموع بدهی بالای ۵۰ میلیون تومان دارد. دریافت چک از چنین فردی برای معاملات ریسک زیادی دارد و اعتماد به آن توصیه نمی‌شود. چنین افرادی معمولا نمی‌توانند خرید قسطی لوازم خانگی یا دیگر خریدهای سنگین را با این وضعیت اعتبار انجام دهند.
چک صیادی قهوه‌ای
رنگ قهوه‌ای چک نشان می‌دهد که صادرکننده در حد متوسط بدحسابی داشته است. یعنی که او ۵ تا ۱۰ چک برگشتی دارد یا مجموع مبلغ برگشتی‌هایش کمتر از ۵۰ میلیون تومان است. این وضعیت همچنان پرخطر است، اما شدت آن کمتر از وضعیت قرمز است.
چک صیادی نارنجی
چک صیادی نارنجی، نشان می‌دهد وضعیت کمی بهتر است. یعنی فرد احتمالا ۲ تا ۴ فقره چک برگشتی دارد یا جمع آن‌ها به سقف ۲۰ میلیون تومان می‌رسد. در چنین شرایطی باید با احتیاط معامله کرد.
چک صیادی زرد
رنگ زرد نشانه یک سطح هشدار کمتر نسبت به موارد قبلی است. این رنگ یعنی صادرکننده فقط یک چک برگشتی دارد یا نهایتا بدهی معوق او ۵ میلیون تومان است. به طور کلی این وضعیت کم‌خطرتر است، اما همچنان نیاز به دقت دارد. این افراد با برخی شرایط می‌توانند به خرید محصولاتی مثل خرید گوشی قسطی با این چک بپردازند.
چک صیادی سفید
بهترین رنگ و معتبرترین حالت، رنگ سفید است. وقتی استعلام سفید برگردد، یعنی صادرکننده یا هیچ سابقه چک برگشتی ندارد، یا اگر داشته، آن را رفع سوءاثر کرده است. چنین فردی از دید سامانه بانکی معتبر محسوب می‌شود و دریافت چک از او کمترین ریسک را دارد. افراد با چک سفید می‌توانند با این وضعیت برای وام‌های گوناگون، نظیر دریافت وام جهیزیه اقدام کنند.
چرا رنگ‌های چک اهمیت دارند؟
رنگ‌های دست چک صیادی مثل یک گزارش اعتباری فوری عمل می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود:
- تصمیم‌گیری سریع‌تر شود.
- از ورود به معاملات پرریسک جلوگیری شود.
- اعتماد طرفین معامله افزایش پیدا کند.
روش استعلام رنگ چک صیادی
برای مشاهده وضعیت رنگی صادرکننده، کافی است کد ۱۶ رقمی روی چک را داشته باشید. این کد را می‌توانید:
از طریق اپلیکیشن‌های پرداخت بانکی، یا با ارسال پیامک به سرشماره ۷۰۱۷۰۱ استعلام کنید. پس از آن، رنگ وضعیت و جزئیات مربوط به اعتبار صادرکننده برایتان نمایش داده می‌شود.
جمع بندی
چک صیادی مثل چک‌های معمولی قدیمی نیست؛ به کمک این چک می‌توانید در زمان معاملات حساسی مثل خرید ملک یا ماشین، وضعیت اعتباری طرف مقابل را بسنجید و با اطمینان بیشتری معامله کنید. همانطور که گفتیم چک سفید یعنی اعتبار بالا و بدون مشکل، زرد تا قرمز نشان‌دهنده درجات مختلف ریسک در معامله هستند و بهتر است کمی احتیاط کنید.
