منظور از ضمانت نامه بانکی چیست و این اسناد چه کاربردی دارند؟ انواع ضمانت‌نامه‌های بانکی کدامند و ضمانت نامه بانکی تعهد پرداخت چیست؟ این‌ها سوالاتی است که بسیاری از افراد در زمان انجام معامله می‌پرسند. این روزها، معاملات مالی و تجاری نیازمند اعتماد و شفافیت هستند و بسیاری از افراد برای اطمینان از معاملات خود از اعتبارسنجی بانکی استفاده می‌کنند.
همچنین بخوانید: انواع چک بانکی 1403 / بررسی مزیت تمام چک های بانکی
اما یکی دیگر از ابزارهای مهم برای ایجاد اعتماد در معاملات، ضمانت‌نامه بانکی است که به عنوان سندی رسمی از طرف بانک صادر می‌شود. برای دریافت این ضمانت‌نامه، نیاز به اعتبارسنجی بانکی دارید. این فرایند کمک می‌کند تا بانک میزان اعتبار و توانایی مالی شما را ارزیابی کند و بر اساس آن ضمانت‌نامه را صادر نماید.
اعتبارسنجی بانکی مرحله‌ای ضروری برای کسانی است که به دنبال دریافت ضمانت‌نامه هستند. بانک‌ها با انجام این فرآیند مطمئن می‌شوند که درخواست‌کننده توانایی انجام تعهدات خود را دارد. اگر اعتبارسنجی بانکی موفقیت‌آمیز باشد، بانک تضمین می‌کند که در صورت عدم انجام تعهدات توسط ضمانت‌خواه، مبلغ مورد توافق را پرداخت می‌کند.
بنابراین آشنایی با اعتبارسنجی بانکی و چگونگی انجام آن از جمله نکات کلیدی در دریافت ضمانت‌نامه بانکی است که در این مقاله از تکنوپی به طور کامل آن را توضیح خواهیم داد.
ضمانت نامه بانکی چیست و چه ارکانی دارد؟
ضمانت‌نامه بانکی سندی رسمی است که توسط بانک صادر می‌شود و به عنوان تضمینی برای انجام تعهدات مالی یا قراردادی عمل می‌کند. این سند به درخواست مشتری (ضمانت‌خواه) تنظیم شده و بانک را متعهد می‌سازد تا در صورت عدم ایفای تعهدات توسط مشتری، مبلغ مشخصی را به طرف دیگر معامله (ذینفع) پرداخت کند.
در واقع ضمانت‌نامه بانکی نوعی تعهد مالی است که بانک به نمایندگی از مشتری خود می‌پذیرد. این سند دارای اجزای مهمی است که شامل موارد زیر می‌شود:
- ضامن (بانک صادرکننده)
- ضمانت‌خواه (مشتری بانک)
- ذینفع (طرف مقابل در معامله)
- موضوع ضمانت
- مبلغ ضمانت
- تاریخ سررسید
ضمانت‌نامه بانکی معمولا به صورت عندالمطالبه صادر می‌شود، یعنی بانک متعهد است در صورت درخواست ذینفع، مبلغ ضمانت را بدون قید و شرط پرداخت کند که این ویژگی ضمانت‌نامه بانکی را به ابزاری قدرتمند در معاملات تجاری و قراردادهای مالی تبدیل کرده است.
کاربرد ضمانت نامه بانکی چیست؟
ضمانت‌نامه‌های بانکی در زمینه‌های مختلف کاربرد دارند و برای اهداف گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای آن عبارتند از:
- تسهیل خروج از کشور: برای مشمولین خدمت سربازی که نیاز به خروج موقت از کشور دارند، ضمانت‌نامه بانکی می‌تواند به عنوان وثیقه استفاده شود.
- اخذ تسهیلات بانکی: برای دریافت وام یا تسهیلات بانکی، ارائه ضمانت‌نامه به بانک به عنوان تضمین بازپرداخت اقساط انجام می‌شود.
- شرکت در مناقصات: بسیاری از شرکت‌ها برای شرکت در مناقصات به ضمانت‌نامه بانکی نیاز دارند تا جدیت و توانایی مالی خود را نشان دهند.
- وثیقه دادگاه: در برخی پرونده‌های حقوقی ضمانت‌نامه بانکی می‌تواند به عنوان وثیقه مورد پذیرش دادگاه قرار گیرد.
- اخذ ویزای شینگن: برای سفر به برخی کشورها ارائه ضمانت‌نامه بانکی می‌تواند روند دریافت ویزا را تسهیل کند.
ضمانت‌نامه‌های بانکی با ایجاد اطمینان بین طرفین معامله، نقش مهمی در تسهیل فعالیت‌های اقتصادی و تجاری ایفا می‌کنند. این اسناد با کاهش ریسک‌های مالی، امکان انجام معاملات بزرگ‌تر و پیچیده‌تر را فراهم می‌آورند و به عنوان ابزاری مهم در تجارت داخلی و بین‌المللی شناخته می‌شوند.
معرفی انواع ضمانت‌نامه بانکی
در پاسخ به سوال انواع ضمانت نامه بانکی چیست باید گفت این اسناد در انواع مختلفی صادر می‌شوند که هر کدام برای هدف و کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. در ادامه مهم‌ترین انواع ضمانت‌نامه‌های بانکی را بررسی می‌کنیم.
ضمانت‌نامه مناقصه یا مزایده
این نوع ضمانت‌نامه برای شرکت‌کنندگان در مناقصات یا مزایده‌ها صادر می‌شود. هدف از آن، اطمینان از جدیت شرکت‌کننده و پایبندی او به شرایط مناقصه یا مزایده است. در صورت برنده شدن و انصراف شرکت‌کننده، این ضمانت‌نامه قابل ضبط خواهد بود.
همینطور بخوانید: سفته چیست؟ / از انوع و کاربرد تا قوانین و تفاوت سفته با چک
ضمانت‌نامه تعهد پرداخت
بسیاری از افراد می‌پرسند ضمانت نامه بانکی تعهد پرداخت چیست؟ به زبان ساده زمانی که شخص یا سازمانی وام یا تسهیلاتی دریافت می‌کند، می‌تواند برای تضمین بازپرداخت از این نوع ضمانت‌نامه استفاده کند. این سند به وام‌دهنده اطمینان می‌دهد که در صورت عدم پرداخت توسط وام‌گیرنده، بانک مبلغ را پرداخت خواهد کرد.
ضمانت‌نامه گمرکی
واردکنندگان کالا که توانایی پرداخت فوری حقوق گمرکی را ندارند می‌توانند با ارائه این ضمانت‌نامه، تعهد دهند که در زمان مشخصی این مبلغ را پرداخت خواهند کرد. این امر امکان ترخیص کالا را بدون پرداخت فوری حقوق گمرکی فراهم می‌کند.
ضمانت‌نامه پیمان
این نوع ضمانت‌نامه مخصوص قراردادهای پیمانکاری دولتی است؛ اما کاربرد این ضمانت نامه بانکی چیست؟ پیمانکاران با ارائه این ضمانت‌نامه تعهد خود را برای انجام کامل پروژه‌های عمرانی نشان می‌دهند و این سند اطمینان خاطر لازم را برای کارفرمای دولتی فراهم می‌کند.
ضمانت‌نامه حسن انجام تعهد
در قراردادهای کاری، طرف قرارداد با ارائه این ضمانت‌نامه متعهد می‌شود که تمامی تعهدات خود را طبق قرارداد و در زمان مقرر انجام دهد. این سند تضمینی برای کارفرما جهت اطمینان از اجرای صحیح قرارداد است.
ضمانت‌نامه پیش‌پرداخت
در قراردادهای پیمانکاری، گاهی کارفرما بخشی از مبلغ قرارداد را به عنوان پیش‌پرداخت می‌پردازد. پیمانکار در مقابل، این ضمانت‌نامه را ارائه می‌دهد تا اطمینان دهد که پیش‌پرداخت را صرف پروژه خواهد کرد. با پیشرفت کار، مبلغ این ضمانت‌نامه کاهش می‌یابد.
ضمانت‌نامه استرداد کسور وجه الضمان
در برخی قراردادها کارفرما درصدی از هر پرداخت را به عنوان تضمین نگه می‌دارد و پیمانکار می‌تواند با ارائه این ضمانت‌نامه، این مبالغ را آزاد کند. این امر به بهبود جریان نقدینگی پیمانکار کمک می‌کند، درحالیکه تضمین لازم را برای کارفرما حفظ خواهد کرد.
ضمانت‌نامه حسن انجام کار
این ضمانت‌نامه در روابط کارگر و کارفرما کاربرد دارد. کارگر معمولا 10 درصد از مبلغ قرارداد را به صورت این ضمانت‌نامه به کارفرما ارائه می‌دهد که هدف از آن، تضمین کیفیت کار و جلوگیری از سهل‌انگاری است. در صورت رضایت از کار، این مبلغ به کارگر بازگردانده خواهد شد.
شرایط صدور و دریافت ضمانت‌نامه بانکی
حالا بیایید ببینیم شرایط دریافت ضمانت نامه بانکی چیست. برای صدور ضمانت‌نامه بانکی، شرایط و ضوابطی وجود دارد که باید رعایت شوند. این شرایط به منظور حفظ امنیت مالی و اطمینان از صحت عملکرد طرفین تعیین شده‌اند. مهم‌ترین نکات و شرایط صدور ضمانت‌نامه بانکی عبارتند از:
- قابلیت تمدید: ضمانت‌نامه با درخواست ذینفع قبل از سررسید، قابل تمدید است.
- پرداخت بی‌قیدوشرط: مبلغ ضمانت‌نامه باید در موعد مقرر و بدون هیچ شرطی پرداخت شود.
- عدم قابلیت انتقال: ضمانت‌نامه بانکی قابل انتقال به شخص دیگر نیست.
- داشتن حساب بانکی: ضمانت‌خواه باید در بانک صادرکننده حساب داشته باشد.
- تمکن مالی: بانک باید از توانایی مالی ضمانت‌خواه اطمینان حاصل کند.
- اصالت قرارداد: بانک قرارداد بین ضمانت‌خواه و ذینفع را بررسی می‌کند.
- رعایت آیین‌نامه‌ها: صدور و ظهرنویسی ضمانت‌نامه باید مطابق با مقررات باشد.
- پیش‌پرداخت: معمولا حداقل 5 درصد از مبلغ ضمانت‌نامه باید به صورت نقدی پرداخت شود.
- هزینه: هزینه صدور ضمانت‌نامه بر اساس نوع ضمانت‌نامه، موضوع قرارداد و وثایق ارائه شده محاسبه می‌شود. این هزینه‌ها طبق دستورالعمل‌های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین و از ضمانت‌خواه دریافت خواهد شد.
مدارک لازم برای دریافت ضمانت‌نامه بانکی
برای دریافت ضمانت‌نامه بانکی، ضمانت‌خواه باید مدارک مشخصی را به بانک ارائه دهد. این مدارک برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است. در جدول زیر می‌بینید مدارک موردنیاز اشخاص حقیقی و حقوقی برای صدور ضمانت نامه بانکی چیست.
همچنین بخوانید: دسته چک صیادی چیست؟ / شرایط، مدارک و نحوه ثبت چک صیاد
| مدارک لازم برای دریافت ضمانت‌نامه بانکی | |
| مدارک لازم برای اشخاص حقیقی | درخواست کتبی صدور ضمانت‌نامهمدارک هویتی و شغلیگواهی مالیاتیوثایق و تضمین پیشنهادیقرارداد بین ضمانت‌خواه و ذینفع |
| مدارک لازم برای اشخاص حقوقی | کد اقتصادی و شناسه ملی شرکتاساسنامه شرکتروزنامه رسمی حاوی آخرین تغییرات شرکتمدارک هویتی اعضای هیئت مدیرهمدارک شناسایی مدیرانصورت‌های مالی حسابرسی شدهمستندات فعالیت شرکت مانند پروانه کسب |
جمع‌بندی
در معاملات و قراردادهای تجاری، جلب اعتماد و تضمین اجرای تعهدات اهمیت بسیاری دارد و یکی از بهترین راهکارها برای تضمین این تعهدات، استفاده از ضمانت‌نامه‌های بانکی است.
در این بخش با انواع ضمانت‌نامه بانکی آشنا شدیم و دیدیم ضمانت نامه بانکی تعهد پرداخت چیست؟ ضمانت‌نامه‌های بانکی در معاملات و قراردادهای تجاری، جلب اعتماد و تضمین اجرای تعهدات اهمیت بسیاری دارند و یکی از بهترین راهکارها برای تضمین تعهدات، استفاده از این اسناد است.
در واقع در پاسخ به سوال ضمانت نامه بانکی چیست می‌توان به زبان ساده گفت ضمانت‌نامه به عنوان سندی که بانک صادر می‌کند، تضمینی است که فرد ضمانت‌خواه تعهدات خود را به موقع انجام خواهد داد.
سوالات متداول
- ضمانت نامه بانکی چیست؟
به زبان ساده ضمانت‌نامه بانکی سندی است که بانک برای تضمین تعهدات مالی یا تجاری صادر کرده و تضمین می‌کند که ضمانت‌خواه در صورت درخواست ذینفع یا در زمان تعیین شده، تعهدات خود را انجام دهد.
- مدت اعتبار ضمانت‌نامه بانکی چقدر است؟
مدت اعتبار ضمانت‌نامه از زمان صدور آن آغاز شده و تا زمان پایان قید شده در سند ادامه دارد. این مدت معمولا قابل تمدید نیست مگر با درخواست ذینفع.
- منظور از وثایق قابل قبول ضمانت نامه بانکی چیست؟
برای دریافت ضمانت‌نامه متقاضی باید وثایقی را به بانک ارائه کند که این وثایق می‌تواند شامل مواردی مانند وجه نقد، سفته، اموال منقول، سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، ارائه تضمین از بانک‌های معتبر و یا کشتی و هواپیما باشد.
- منظور از ضمانت نامه بانکی تعهد پرداخت چیست؟
این نوع ضمانت‌نامه زمانی صادر می‌شود که ضمانت‌خواه از ذینفع وامی دریافت کرده باشد و بانک تضمین می‌کند که مبلغ وام به ذینفع بازپرداخت خواهد شد.
